Gemeente Meerssen | Grondwater: wie gaat waarover?

Nieuwsbericht Grondwater: wie gaat waarover?

Gepubliceerd op: 20 mei 2025 10:05

De gemeente ontvangt regelmatig meldingen van grondwater / grondwateroverlast. In dit artikel lees je wie over het grondwater gaat en wat je van de gemeente mag verwachten.

Zorgplicht gemeente

De gemeente heeft een zorgplicht rondom grondwater. Deze zorgplicht staat in de wet (artikel 2.16 Omgevingswet) en is uitgewerkt in het Waterprogramma 2023-2027.

Grondwater is niet eenvoudig te sturen. De zorgplicht houdt in dat de gemeente in het openbaar gemeentelijke gebied maatregelen moet treffen om structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand voor de fysieke leefomgeving zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken. De gemeente gaat over bovengrondse gebruiksfuncties en niet over (grotendeels) ondergrondse bouwwerken. Het gaat dus om maatregelen die niet tot de taak van het waterschap, de provincie of het Rijk behoren. Op de site https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/water/waterbeheer-in-nederland lees je meer over hun taken.

De zorgplicht van de gemeente gaat alleen over het openbaar terrein. Maatregelen die wij treffen op openbaar terrein kunnen in bepaalde gevallen problemen op particuliere percelen verhelpen. Maar in andere gevallen zijn maatregelen op openbaar terrein niet afdoende of niet doelmatig om problemen op particuliere percelen te verhelpen. Van de gemeente kan niet worden verwacht dat zij iedere grondwateroverlast voorkomt of verhelpt. In die gevallen is afvoer van grondwater noodzakelijk.

Verantwoordelijkheid woningeigenaren

Het is géén taak van de gemeente om maatregelen te nemen op percelen die in particulier eigendom zijn. Een eigenaar is zelf verantwoordelijk voor de staat waarin zijn percelen en gebouwen verkeren, inclusief de fundering en het - indien gewenst - waterdicht zijn van kelders en kruipruimtes. De eigenaar dient, indien nodig of gewenst, de vereiste waterhuishoudkundige en/of bouwkundige maatregelen te nemen om problemen als gevolg van een bepaalde grondwaterstand te voorkomen of te bestrijden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het waterdicht maken van kelders en kruipruimtes.

Aanpak grondwatervraagstuk

Als de gemeente werkt aan een grondwatervraagstuk wordt per situatie bekeken welke maatregelen het meest doelmatig zijn. Dit houdt in dat gekeken wordt naar de aard, de omvang, de schaal en de duur van te verwachten of ontstane problemen. De gemeente staat aan de lat voor waterhuishoudkundige maatregelen op en in het openbare terrein. Bouwkundige oplossingen zijn de verantwoordelijkheid van de eigenaren van percelen.

Grondwaterstanden

Uit onderzoek is gebleken dat hoge grondewaterstanden in bijvoorbeeld Bunde niet door de werkzaamheden Grensmaas komt. Er is een drainagesysteem dat zijn werk doet. Het veranderen van de grondwaterstand komt door de natte periode de afgelopen tijd. Dit komt door de verandering van het klimaat. Het doorbreken van de wand (Grensmaas) heeft hier geen effect op.